མདུན་ངོས། » Earlier Literature

Earlier Literature

མདོ་པར་ཏི་ཀ་ནས་བྱུང་བའི་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད།


  མདོ་པར་ཏི་ཀ་ནས་བྱུང་བའི་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད།   བོན་གྱི་ཡིག་རྙིང་མདོ་པར་ཏི་ཀ་ནས་དྲངས་པ།   བོན་མོ་གོང་ང་གོང་ཆུང་གིས་སྟོན་པ་ལ་ཞུས་པ། ཇོ་བོ་གཤེན་རབ་སྟོན་པའི་མཆོག མེས་པོ་ཕྱི་མོ་གང་ལགས་པ། ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ནི་གང་ཞིག་ལགས། གནམ་ནས་ས་ལ་ཇི་ལྟར་གཤེགས། ཞེས་གསོལ་པས། གཤེན་རབ་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྲིད་པ་ཀུན་གྱི་ཡ་ཐོག་ན། ཆེ་བཙན་ཀུན་གྱི་ཡ་སྟཻང་དུ། བོན་དང་གཤེན་གཅིག་སྲིད་པ་ནི། མེས་པོ་ལྷ་རྗེ་དགུང་དང་གསུམ། ཕྱི་མོ་ཡོ་ཕྱི་རྒྱལ་མོ་རོན། རྒྱལ་བོན་ཐོད་དཀར་གདུང་ལས་ཆད། ཡོ་ཕྱི་རྒྱལ་བཞེད་ལྷུམས་ལས་འཁྲུངས། བདག་ཉིད་གཤེན་རབ་ཀུན་གྱི་ཡབ།…

བོན་གྱི་ཡིག་རྙིང་ཞིག་མཚམས་སྦྱོར་བྱས་པ།


  བོན་གྱི་ཡིག་རྙིང་ཞིག་མཚམས་སྦྱོར་བྱས་པ། བན་ཤུལ་དཔལ་མཁར་རྒྱལ།   དེ་ཡང་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་“རིག་གནས་ཀྱི་ཁྲམ་པ”མང་པོའི་གཡོ་ཟོལ་དང་རྐུ་འཕྲོག་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཀྱི་དཔེ་རྙིང་རྩ་ཆེན་པོ་མང་ཤོས་ཤིག་མེད་བརླག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་ཧ་ཅང་ཚབས་ཆེ་བ་ཞིག་རེད། དཔེར་ན་རྒྱལ་རོང་ཁོག་ནས་ཕྱི་གླིང་བ་ཞིག་གིས་བོན་གྱི་དཔེ་རྙིང་ཤིག་ཀྲུང་སྒོར་ཁྲི་བརྒྱ་ལྷག་གིས་ཉོས་ནས་ཕྱིན་སོང་བའི་གནས་ཚུལ་ཡོད་པ་དང་འདིས་དཔལ་འབྱོར་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཀྱི་གནའ་དཔེ་མེད་བརླག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་མཚོན་ནུས་པ་དང་གཞན་རང་རེའི་ནང་ཁུལ་ནས་ཐོབ་ཐང་དང་གཡོ་འཕྲུལ་ལ་བརྟེན་ནས་སྦ་བཞེད་དང་བླ་ བཞེད་སོགས་ལྷ་སའི་ནང་འཁོར་ གྱི་དཔེ་རྙིང་རྩ་ཆེན་དག་སྒེར་བཟུང་བྱས་ནས་མེད་བརླག་ཏུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་ཚང་བར་འབད་བཞིན་པ་ནི་གོ་གནས་དང་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཀྱི་གནའ་དཔེ་མེད་བརླག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་མཚོན་ནུས་ལ་མདོར་ན་ ཕྱི་ནང་གི་རིག་གནས་ཀྱི་ཁྲམ་པ་མང་པོའི་སྐྱ་འཐབ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་ རང་རེའི་ཡང་མེས་དག་གི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་འཁྲུངས་བའི་ནོར་བུ་འདི་དག་ད་ལྟ་ཨ་ཙ་མའི་གནས་སུ་ལྷུང་ཡོད་ཅེས་བློ་ལྡན་ཁྲེལ་ཡོད་དག་ལ་སྙན་སྐུལ་ཞུས་པ་ཡིན།  དེ་ལྟར་ལྒིང་འདོད་པའི་གཏམ་ཙམ་སྔོན་དུ་ཞུས་ནས་བོན་གྱི་དཔེ་ རྙིང་རྩ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྟེ་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ལ་ཕན་འབྲས་རྒྱ་ ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་རི་བོ་གངས་ཅན་རྒྱུད་ཀྱི་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་བོད་ཀྱི་ཞིབ་ འཇུག་པ་ཡོངས་ལ་ལེགས་སྐྱེས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་མཚམས་སྦྱོར་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ལ་ཆབས་ཅིག་ གཞུང་འདིའི་དཔྱད་ཞིབ་རྒྱས་པ་སོགས་གུད་དུ་ཡོད་པས་མི་འགྱངས་པར་མཇལ་ཐུབ་པ་ཡོད། དཔེ་ཆ་འདིའི་ཁ་བྱང་ལ《ལྟ་བའི་ཕྱོགས་སོ》ཞེས་སུ་འབོད་ཅིང་ཤོག་བུ་ལྡེབ་མ་སུམ་ ཅུ་སོ་བདུན་ཡོད་ལ་དབུ་མེད་ཕྱག་བྲིས་མ་ཞིག་ཡིན། དཔེ་ཆ་འདིར་ཁྱོན་བསྡོམས་ལེའུ་སུམ་ཅུ་ཐམ་པ་ཡོད་ཅིང་མིང་མཐའི་འ་ཆུང་སོགས་དོར་ མེད་པའི་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན་བསྟན་པ་སྔ་དར་གྱི་དུས་སུ་ཡིན་པ་ཐག་གིས་ཆོད་ཀྱང་དཔེ་ཆའི་ནང་དོན་སོགས་ལ་གཞིགས་ན་དེ་ལས་སྔ་བའི་དཔང་རྟགས་གསལ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཟད་དཔེ་ ཆའི་ཤོག་ལྡེབ་དང་…

བོན་གྱི་ཕུར་གཞུང་ཆོ་གའི་རྩོམ་རིག་གི་ངོ་བོ།


  བོན་གྱི་ཕུར་གཞུང་ཆོ་གའི་རྩོམ་རིག་གི་ངོ་བོ།    རང་གི་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཚན་ནས་དྲངས། བོན་གྱི་གསས་མཁར་མཆོག་ལྔའི་ནང་ཚན་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ལྷ་ཕུར་པ་ཞེས་པ་དེ་སྐུ་སྟོད་ལྷ་ལ་སྐུ་སྨད་ཕུར་པའི་དབྱིབས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ལྷ་དེ་ཉིད་གནས་སམ་ཞིང་གཞན་ནས་ཚུར་སྤྱན་འདྲེན་པའི་བརྗོད་བྱ་སྟོན་ཅིང་བརྗོད་ཚུལ་ནི་རང་བཞིན་བརྗོད་པའི་རྒྱན་ཡིན་པ་ནི། ཕུར་གཞུང་༤༧༨ལས།སྲིད་པའི་གཏིང་ནས་ཁྲོས་པའི་འཇིགས་བྱེད་ཚོགས།  །ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་སྐུ་སྨད་ཕུར་ནག་སྐུ།       །སྤྱན་འདྲེན་འབྱོན་པའི་སྐུ་ནི་མི་མངའ་སྟེ། །ལས་ཀྱིས་མནར་བའི་སྡིག་ཅན་དགྲ་བགེགས་རྣམས། །དགོངས་སྤྱོད་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་འདུལ་ཞིང་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར། །འཇིགས་བྱེད་འབར་བའི་ཚོགས་དང་གཤེགས་སུ་གསོལ། །དཀར་ནག་བརྗིད་པའི་ཚོགས་དང་གཤེགས་སུ་གསོལ། །སྨུག་ནག་འདུ་འཕྲོའི་ཚོགས་དང་གཤེགས་སུ་གསོལ། །དམར་ནག་ཆགས་པའི་ཚོགས་དང་གཤེགས་སུ་གསོལ། །སེར་ནག་ཕྲིན་ལས་ཚོགས་དང་གཤེགས་སུ་གསོལ། །མཐིང་ནག་'འཇིགས་བྱེད་ཚོགས་དང་གཤེགས་སུ་གསོལ། །དབུ་གསུམ་སྤྲུལ་པའི་ཞལ་དང་གཤེགས་སུ་གསོལ། །ཕྱག་དྲུག་ཕུར་པ་འདྲིལ་ཞིང་གཤེགས་སུ་གསོལ། །ཁོང་སེང་གཡུང་དྲུང་སེམས་དང་གཤེགས་སུ་གསོལ།…

སྲི་འདུལ་གྱི་ཆོ་གའི་ནང་དོན་ལྷ་སྒྲུང་།


  སྲི་འདུལ་གྱི་ཆོ་གའི་ནང་དོན་ལྷ་སྒྲུང་།   རང་གི་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཚན་ནས་དྲངས། སྲི་གསས་བོང་བ་སྟག་ཆུང་གི་ལྷ་སྒྲུང་། སྲི་གསས་བོང་བ་སྟག་ཆུང་གི་ལྷ་སྒྲུང་ནི་འགྲོ་བ་མི་རྣམས་ལ་ཆུང་སྲི་འཁོར་ནས་མིའི་རབས་ལ་གནོད་པའི་སྲི་ཡི་གཉེན་པོ་ལྷ་སྲིན་མཐུ་ནུས་ཅན་དུ་མས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ལྷ་སྲི་གསས་བོང་བ་སྟག་ཆུང་ཞེས་པ་སེང་གེ་དཀར་མོའི་སོ་དང་། གར་གཤོག་འབྲོང་གི་རྭ། རྒོད་ཀྱི་གཤོག་པ། སྟག་གི་སྦར་མོ། ཟངས་ཀྱི་མཆུ་སོགས་ལྡན་པའི་བོང་བ་གསོན་ཉམས་དོད་པ་ཞིག་ངོས་བཟུང་སྟེ། དེའི་བྱུང་ཁུངས་དང་དེ་མཆོད་པའི་ཡིག་རྙིང་གི་རང་བཞིན་དང་ལྡན་པའི་ཆོ་ག་ཞིག་ཡིན། དེ་ཉིད་ལས། ཡིག་རྙིང་༼ངོས་༡ད༽ལས། བསྭོ་ཡུལ་ཅུང་མ་གི་ན། དབལ་ཡུལ་ཡ་ཀི་ན། དབལ་གཡག་གནམ་དུ་ཟངས་སེ་ཟང་། དབལ་མཚོ་ཀྱི་ལི་ལི། དབལ་རི་སྤུངས་སེ་སྤུངས། ཡུལ་ཁ་དེ་ཤེད་ནས། ཕ་དང་ཡབ་ཀྱི་མཚན།…

གནའ་བོའི་འདུར་ཐབས་ཆོ་གའི་ཚིག་དོན།


  གནའ་བོའི་འདུར་ཐབས་ཆོ་གའི་ཚིག་དོན། རང་གི་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཚན་ནས་དྲངས།  བོན་གྱི་འདུར་ཐབས་ཀྱི་ཆོ་ག་ནི་གཙོ་བོ་རྒྱུ་ཐེག་བཞིའི་ནང་ཚན་སྲིད་གཤེན་ཐེག་པ་ཞེས་པ་ལས་ཡོང་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། སྐབས་དེའི་ཆོ་གའི་བྱེད་སྒོ་ནི་སྐྱེ་བོ་གང་ཞིག་ཤི་བའི་ཚེ་སྲོག་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་གཤེད་ཅེས་གཟུགས་མེད་ཀྱང་སྟོབས་ཤུགས་དང་ལྡན་པའི་འདྲེའམ་འབྱུང་པོ་གང་ཞིག་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་པ་ཡིན་ཞིང་། དེས་མི་དེའི་བླ་ཡིད་སེམས་གསུམ་ཁྱེར་ཏེ་འགྲོ་བ་མིའི་གྲལ་ནས་རང་དབང་མེད་པར་བཏོན་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་པ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཚེ་འདས་དེ་ཉིད་ལའང་རེ་ཞིག་གཤེད་པོ་དེས་དབང་བྱེད་དེ་སྡུག་བསྔལ་དང་འཇིགས་སྐྲག་གི་གནས་སུ་སྐྱེལ་བར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས་འདུར་ཐབས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་དེས་ཚེ་འདས་དེ་གཤེད་དང་ཁ་འབྲལ་ཏེ་གནས་སྐབས་བདེ་གནས་སུ་འགོད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སྟོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། བོན་ལུགས་སུ་མུ་ཆོ་ཁྲོམ་འདུར་ཞེས་པའི་ཆོག་གཞུང་འདི་ནི་ཆེས་རིན་ཐང་དང་ལྡན་པའི་ཆོག་གཞུང་ཞིག་ཏུ་བརྩི་བ་ཡིན་པས་འདིར་དོན་གནད་ཁག་ཅིག་འདྲེན་རྒྱུ་ཡིན། མུ་ཆོའི་ཁྲོམ་འདུར་༼གཤེན་བོན་རང་ཡུལ་ནས་ཆས་པའི་ཆས་ཐབས༽ངོས་༨༤ལས། ཀྱེ་དེ་རིང་ཕ་ཆས་བོན་ཆས་ན། ཆས་རབ་དང་པོ་སུ་ལ་བླངས། སྔོན་གྱི་སྲིད་པ་དང་པོ་ལ། སྐྱེ་ཤི་ལས་༼༨༥༽ཀྱི་ཁ་འཁོར་བས། ནམ་མཁའི་ལྷ་བོན་མང་རབ་གཅིག། ས་ཡི་རྒྱལ་མཛད་དུ་བྱོན། ནམ་མཁའ་དགུ་རིམ་ཁང་བཟང་ནས། ཁ་འཛིན་ཡེ་གཤེན་དབང་རྫོགས་ཆོས། ཡེ་སྲིད་གཏོ་རབས་གཏན་ལ་ཕབས། གཤེན་ཡུལ་ཧོས་ཀྱི་ལྗངས་ཚལ་ནས། སྤྲུལ་སྐུ་འདུར་གཤེན་རྨ་ད་ཆོས།…

གནའ་བོའི་མོ་ཚིག་རྩོམ་རིག


གནའ་བོའི་མོ་ཚིག་རྩོམ་རིག ཟིན་བདག་རང་གི་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཚན་ནས་དྲངས། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱིས་ཐེག་པ་རིམ་དགུ་བསྟན་པར་གྲགས་པའི་ནང་ཚན་ཐེག་པ་དང་པོ་ཕྱྭ་གཤེན་ཐེག་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཕྱྭ་གཤེན་ལེགས་རྒྱལ་ཐང་པོ་སོགས་ཀྱི་ངོར་མོ་གཏོ་སྨན་དཔྱད་བཞི་བསྟན་པའི་ནང་ཚན་མོ་ཞེས་པ་དེ་ཡིན། དེའི་མོ་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་ཚུལ་ཅི་ཞིག་ཡོད་པ་མཁས་མཆོག་འཇུ་མི་ཕམ་འཇམ་དབྱངས་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་༼ སྲིད་པ་འཕྲུལ་གྱི་ཇུ་ཐིག་གི་དཔྱད་དོན་སྣང་གསལ་སྒྲོན་མེ་བཞུགས། ཞེས་པ་༼ མི་ཕམ་གསུང་འབུམ་ཇ་པ་ངོས་༥༽ལས་གསལ།༽གསུངས་པ་ལྟར་ཤེས་དགོས་ཏེ། མོ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ཏེ། །ཡེ་སྲིད་འཕྲུལ་གྱི་ཇུ་ཐིག་དང་། །ཡེ་མཁྱེན་སྒྲ་བླའི་མངོན་ཤེས་དང་། །ཡེ་རྗེ་སྨོན་པའི་རྨི་ལམ་དང་། །ཡེ་དབང་ལྷ་ཡི་བཀའ་བབ་བོ། །ཀུན་ལས་སྔ་བ་མོ་འདི་ནི། །ཞང་ཞུང་ཐང་པོ་ཆེ་ཞེས་པར། །ཁྱུང་ལུང་དངུལ་གྱི་མཁར་ནང་དུ། །སྟོན་པའི་སྐུ་ལས་སྤྲུལ་པ་ཡིན། །འཕྲུལ་གཤེན་ཀུན་ཤེས་ཐང་པོས་བསྟན། །དེ་ནས་རིམ་པར་བརྒྱུད་པ་ཡི། །བཀའ་དང་གཏེར་གྱི་ཚུལ་དུ་བྱུང་། །འགྲོ་བའི་བླང་དོར་མིག་ཏུ་གྱུར།…

གནའ་བོའི་ཚན་བསང་གི་ཆོ་གའི་མ་ཡིག


  གནའ་བོའི་ཚན་བསང་གི་ཆོ་གའི་མ་ཡིག ཟིན་བདག་རང་གི་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཚན་ནས་དྲངས།   གནའ་བོའི་ཚན་བསང་གི་ཆོ་གའི་བསམ་བློའི་འདུ་ཤེས་དང་རྩོམ་རིག་གི་སྒྱུ་རྩལ་མཚན་གཞི་ཙམ་དུ་ངོས་འཛིན་ན། གཙོ་བོ་དག་གཙང་གི་ཆོ་ག་དང་། དུག་ཕྱུང་གི་ཆོ་ག་རིགས་གཉིས་ཏེ། དག་གཙང་གི་ཆོ་ག་ནི། དག་གཙང་གི་རྫས་གཙོ་བོ་ནི་ཆབ་ཡིན་པས་དེའི་སྐོར་དག་གཙང་གི་ཆོི་ག་ལས་ཁྱད་ཆོས་མང་དུ་བརྗོད་སྲོལ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་ཆབ་ལ་ཡབ་དང་ཡུམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་ཚུལ་སོགས་ལ་དཔེ་མཚོན་རང་བཞིན་དང་ལྡན་པའི་ཆོ་ག་གཅིག་ནི་ཚན་ཁྲུས་༼གཡག་རུའི་དགྲ་ཆོས་ལས་བྱུང་བའི་ ༡༧༽ལས། དང་པོ་ཡབ་ཀྱི་མཚན། རྐོང་རུམ་རུམ་ཤིག ཆབ་ཀྱི་མ་དང་ཡུམ་གྱི་མཚན། ས་ཡི་ཞིམ་ཞིམ་ལྕམ་མོ་གཉིས། དེ་གཉིས་བརྡེབ་པ་ལ། ཆུ་བོ་གསུམ་དུ་སྲིད། གཅིག་ནི་གངས་ཆབ་སིལ་མ་དང་། གཅིག་ནི་གཡའ་ཆབ་སྔོན་མོ་དང་། ཤར་ནས་སེང་གེ་དཀར་མོའི་ཁ་ནས་འབབ་པའི་ཆབ། ལྷོ་ནས་གཡུ་འབྲུག་སྔོན་མོའི་ཁ་ནས་འབབ་པའི་ཆབ།…

སྲིད་པ་སྤྱི་སྐོང་སྣང་སྲིད་སྤྱི་མདོས་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།


  སྲིད་པ་སྤྱི་སྐོང་སྣང་སྲིད་སྤྱི་མདོས་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། ར་སངས་ཁྲི་ནེ་ཁོད། སྲིད་པ་སྤྱི་སྐོང་སྣང་སྲིད་སྤྱི་མདོས་ཞེས་པ་འདི་ལ་བཅའ་ཐབས་ནི། སྐུ་ཁྲི་རྟེན་མདོས་བང་རིམ་བཅུ་གསུམ་ཡོད་པ་ལ། ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ་གྱི་གཏོར་མ། མདོས་རྫས། དཀོར་ཆས། གསེར་སྐྱེམས་ཚང་མ་སྤྱི་ལྟར་བཤམས་ནས་འདི་སྐད་གྱེར་རོ། ཨ་དཀར་སལེ་འོད་ཨ་ཡཾ་ཨཱོྃ་འདུ། ཚན་ཁྲུས་ཕུལ་བ་ནི། ཡཾ་རཾ་མཾ་ལཾ་ཨཾ་བསང་ངོ་།། ཚང་མ་ཚན་ཆབ་ཀྱི་སྟེང་ན་ལྷ་གཙང་ངོ་།། བར་ན་གཉན་གཙང་ངོ་།། འོག་ན་ཀླུ་གཙང་ངོ་།། ཡར་ལ་གཞི་གཙང་ངོ་།། གཤམས་པའི་རྫས་གཙང་ངོ་།། རྟེན་སའི་ཁར་གཙང་ངོ་།། གཙང་ས་ལེ་སང་ངེ་ཡ།།      …